حتماً تا به حال به طرح‌هایی که در کافه‌ها روی لته می‌زنند، مواجه شده‌اید. به این طرح‌ها لته‌آرت می‌گویند که از ترکیب فوم شیر و قهوه درست می‌شود. در این مقاله قصد داریم شما را با لته‌آرت و تاریخچه‌ی آن آشنا کنیم و سپس به شما یاد بدهیم که چگونه بدون نیاز به وسایل حرفه‌ای لته‌آرت بزنید..
لته آرت چیست؟
به طرح‌هایی که با میکروفوم‌های شیر روی سطح لته کشیده می‌شود، لته‌آرت می‌گویند. برای درست کردن لته‌آرت باید با تکنیک‌های مشخصی، شیر و میکروفوم‌های شیر را از ارتفاع مناسب در کاپ قهوه بریزید تا طرح دلخواهتان ایجاد شود. برای ایجاد یک لته‌آرت حرفه‌ای باید قهوه اسپرسو به خوبی عصاره‌گیری شده باشد و همچنین میکروفوم‌های شیر نرم باشند. کلاسیک‌ترین طرح لته‌آرت، طرح برگ مانند و قلب است.
تاریخچه‌ی لته‌آرت
چند دهه‌ی پیش در ایتالیا برای اولین بار با ترکیب فوم شیر و اسپرسو طرح‌هایی روی فنجان قهوه خلق شد. در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ لته‌آرت در کافی‌شاپ‌های آمریکا به طور حرفه‌ای مطرح شد و فنجان‌های قهوه‌ی تزیین شده محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرد. بعد از گذشت دو دهه (یعنی در دهه‌ی ۲۰۰۰) لته‌آرت به استرالیا و اروپا نیز وارد شد. اما جالب است بدانید با وجود پیشینه‌ای که لته‌آرت در کشورهای اروپایی و آمریکایی دارد، امروزه در آسیا از بیشترین اهمیت برخوردار است و باریستاهای آسیایی در مسابقات جهانی عملکرد خوبی در بخش لته‌آرت دارند.
تأثیر فضای مجازی بر هنر لته‌آرت
با رشد چشمگیر فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی، به‌ویژه پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، افراد به اشتراک‌گذاری لحظات زندگی خود با دیگران علاقه‌مندتر شده‌اند. پیش از این، عکس‌ها بیشتر به‌عنوان یادگاری گرفته می‌شدند؛ اما اکنون با گسترش شبکه‌های اجتماعی، عکس‌ها و تصاویر اغلب به‌منظور به نمایش گذاشتن در فضای مجازی ثبت می‌شوند. این روند نه‌تنها بر سبک زندگی افراد تأثیر گذاشته، بلکه بر صنایعی مانند کافی‌شاپ‌ها و حتی هنرهای مرتبط با قهوه نیز اثرگذار بوده است.
یکی از این هنرها، لته‌آرت است. هنر لته‌آرت که در آن طرح‌های زیبایی با استفاده از فوم شیر روی سطح قهوه‌های لته و کاپوچینو ایجاد می‌شود، به لطف محبوبیت روزافزون فضای مجازی و تمایل افراد به اشتراک‌گذاری تجربه‌های خود، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. مشتریان اکنون دوست دارند که علاوه بر نوشیدن قهوه‌ای خوش‌طعم، از ظاهر زیبا و هنری آن نیز لذت ببرند و تصویر فنجان قهوه‌ی خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. این اتفاق باعث شده که کافی‌شاپ‌ها و باریستاها تلاش کنند تا مهارت خود را در ایجاد طرح‌های جذاب روی قهوه افزایش دهند و به نوعی تجربه‌ای زیبا و منحصر به فرد برای مشتریان خلق کنند. هشتگ‌های مرتبط با لته‌آرت در اینستاگرام نیز به محبوبیت این هنر کمک کرده و به آن جنبه‌ای جهانی بخشیده است.
نحوه تهیه فوم شیر برای لته‌آرت با دستگاه
برای خلق یک لته‌آرت حرفه‌ای، نیاز به فوم شیری با بافت یکدست و غلیظ دارید. برای درست کردن فوم شیر با استفاده از دستگاه اسپرسوساز، ابتدا باید از پیچر (پارچ مخصوص شیر) استفاده کنید. پیچر را تا نزدیکی دهانه پر از شیر کنید و سپس شیر بخار دستگاه را باز کنید. نازل بخار را در چند میلی‌متری سطح شیر قرار دهید و زمانی که شیر شروع به افزایش حجم کرد، پارچ را به سمت نازل برده و نازل را به حدود ۱ سانتی‌متری سطح شیر قرار دهید. این کار باعث می‌شود فوم نرم و یکدستی شکل بگیرد.
زمانی که دمای شیر به حدود ۶۰ تا ۸۰ درجه سانتی‌گراد رسید، شیر بخار را خاموش کرده و پیچر را با دست به‌آرامی بچرخانید تا فوم شیر یکپارچه و غلیظ شود. این فوم آماده است تا با آن طرح‌های زیبای لته‌آرت روی قهوه ایجاد شود.
طرز تهیه فوم شیر در خانه
برای کسانی که دستگاه اسپرسوساز در اختیار ندارند، تهیه فوم شیر در خانه نیز امکان‌پذیر است. یکی از روش‌های ساده برای تهیه فوم شیر در خانه استفاده از همزن یا مخلوط‌کن است. کافی است شیر گرم را داخل مخلوط‌کن بریزید و با سرعت بالا به صورت دورانی هم بزنید تا شیر حالت فوم نرم به خود بگیرد.
راه دیگر استفاده از مایکروویو است. برای این کار، شیر سرد را در یک شیشه درب‌دار بریزید و آن را به مدت یک دقیقه به شدت تکان دهید تا کف کند. سپس درب شیشه را بردارید و شیر را به مدت ۳۰ ثانیه در مایکروویو قرار دهید. این کار باعث می‌شود که فوم شیر تثبیت شود. همچنین، اگر از شیرهای گیاهی مانند شیر نارگیل استفاده می‌کنید، می‌توانید شیر را ابتدا در مایکروویو گرم کرده و سپس درب ظرف را بسته و به شدت تکان دهید تا فوم مورد نظر حاصل شود.
نکات کلیدی برای تهیه فوم شیر مناسب لته‌آرت
- کیفیت شیر: برای تهیه فوم شیر ایده‌آل، حتماً از شیر تازه و باکیفیت استفاده کنید. شیر مانده یا کهنه نمی‌تواند فوم مناسبی ایجاد کند و کف آن نیز ناپایدار خواهد بود. همچنین، از استفاده از شیرهای کم‌چرب پرهیز کنید؛ چرا که چربی موجود در شیر، نقش مهمی در ایجاد فوم پایدار و نرم دارد. شیرهای پرچرب بهترین گزینه برای تهیه فوم مناسب برای لته‌آرت هستند.
- دما و بافت: دمای شیر در هنگام تهیه فوم بسیار اهمیت دارد. شیر باید در محدوده دمایی ۶۰ تا ۸۰ درجه سانتی‌گراد گرم شود تا فوم مناسبی تولید شود. اگر شیر بیش از حد گرم شود، فوم به‌درستی شکل نمی‌گیرد و در صورتی که خیلی سرد باشد، نمی‌تواند حجم لازم را ایجاد کند.
در نهایت، گسترش فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی تأثیر زیادی بر محبوبیت هنر لته‌آرت گذاشته است. مشتریان به‌دنبال تجربه‌هایی هستند که نه‌تنها طعمی عالی، بلکه ظاهری زیبا و قابل اشتراک‌گذاری داشته باشد. لته‌آرت به لطف همین تمایل افراد به اشتراک‌گذاری تجربه‌هایشان، به یکی از بخش‌های مهم و محبوب در کافی‌شاپ‌ها تبدیل شده است. کافی‌شاپ‌ها می‌توانند با ارائه نوشیدنی‌هایی با فوم زیبا و طرح‌های خلاقانه، علاوه بر جلب رضایت مشتریان خود، حضور قدرتمندتری در فضای مجازی داشته باشند و مشتریان بیشتری جذب کنند.
چگونه لته‌آرت بزنیم؟
رعایت ارتفاع مناسب یکی از مهم‌ترین نکته‌ها در لته‌آرت است. ابتدا پیچر را در ارتفاع بالا و زاویه ۴۰ درجه بگیرید و شیر را تا نیمه در فنجان بریزید (اگر در خانه پیچر ندارید فوم شیر را داخل ظرفی مثل شیرجوش بریزید). سپس آن را به آرامی به سمت پایین بیاورید تا فوم روی سطح قهوه نمایان شود. وقتی فاصله‌ی بین ظرف فوم و فنجان تمام شد به آرامی دستتان را در جهت دلخواه تکان دهید تا طرح موردنظر شکل بگیرد.
طرح‌های مختلف لته آرت
لته آرت، طرح‌های متنوعی دارد و هرچقدر در آن حرفه‌ای‌تر شوید، می‌توانید طرح‌های پیچیده‌تری بزنید. طرح‌های لته‌آرت عبارت‌اند از:
–روزتا
–قلب
–لاله
– ستاره
– قو
– سه‌بعدی
– چاپ
– قلب چرخشی
– عقرب
در این قسمت می‌خواهیم سه مدل از طرح‌های معروف لته‌آرت را به شما آموزش دهیم:
۱)قلب
یکی از معروف‌ترین طرح‌های لته‌آرت، طرح قلب است. برای ایجاد این طرح باید با حرکت دستتان از یک سمت فنجان به سمت دیگر، یک دایره‌ی بزرگ تشکیل دهید تا جایی که فنجان نیمه پر شود. سپس در یک حرکت سریع، فوم شیر را به صورت خطی از وسط دایره بریزید تا قلب تشکیل شود.
۲) روزتا
فوم شیر را از فاصله‌ی ۵ سانتی‌متری در وسط فنجان قهوه بریزید و زمانی که قوم روی سطح شیر ظاهر شد به سمت جلو و عقب دستتان را حرکت دهید. در نهایت با یک حرکت سریع یک خط مستقیم تا جلوی فنجان بکشید. اگر می‌خواهید برگ‌های روزتا را پهن‌تر از حالت معمول کنید باید تمام این حرکات را آهسته‌تر انجام دهید.
۳) لاله
برای این طرح ابتدا فنجان را کمی کج بگیرید و فوم شیر را از بالا به صورت دورانی داخل فنجان بریزید تا جایی که فنجان نیمه پر شود. سپس فنجان را صاف کنید و ظرف فوم شیر را پایین بیاورید و در یک حرکت دستتان را به جلو و عقب حرکت دهید. بعد به مدت یک ثانیه جریان شیر را قطع کنید و دوباره همین حرکت را تکرار نمایید. در نهایت زیر طرح به وجود آماده، یک دایره‌ی لکه مانند درست کنید و با حرکت دستتان آن را از پایین تا بالای فنجان ببرید.
تکنیک‌های ریختن فوم شیر
برای اینکه یک لته‌آرت حرفه‌ای بزنید باید سرعت و ارتفاع مناسبی داشته باشید. ابتدا باید شیر را با ارتفاع درون فنجان بریزید و سپس وقتی فنجانتان پر شد ظرف شیر را پایین‌تر بیاورید تا فوم شیر در سطح قهوه نشان داده شود. برای ریختن فوم شیر دو نوع تکنیک کلی وجود دارد:
تکنیک ریختن آزاد: در طرح‌های روزتا و قلب که بالاتر توضیح داده شد، از این تکنیک استفاده می‌شود. در این تکنیک باید فنجان را در زاویه‌ی مشخصی قرار دهید و در هنگام ریختن شیر زاویه فنجان را تغییر دهید، تا طرح موردنظر شکل بگیرد.
تکنیک اچ کردن: در این تکنیک از یک ابزار برای ایجاد طرح خاصی استفاده می‌شود. با این تکنیک می‌توان شکل‌های هندسی و طرح‌های متنوعی ایجاد کرد. معمولاً طرح‌هایی که با تکنیک اچ کردن زده می‌شود زمان‌بر و باجزئیات هستند. دقت کنید که این گونه طرح‌ها سریع‌تر در شیر حل می‌شوند.
قلم لته‌آرت
قلم لته‌آرت یک ابزار ظریف برای طرح زدن روی لته است. جنس آن معمولاً از استیل یا پلاستیک فشرده است. این قلم نوک باریکی دارد که به وسیله آن می‌توانید طرح‌های ظریفی روی سطح لته رسم کنید. این قلم‌ها در طرح‌ها و اندازه‌های مختلف به شما کمک می‌کند تا بتوانید طرح‌های پیچیده و با جزئیات بزنید؛ البته استفاده کردن از قلم لته‌آرت نیاز به مهارت دارد.
شابلون لته‌آرت
اگر مهارت زیادی در لته‌آرت ندارید شابلون‌ها می‌توانند گزینه‌ی خیلی خوبی برای شما باشند. شما بدون نیاز به مهارت و تجربه می‌توانید با شابلون طرح‌های متنوعی روی قهوه‌هایتان بزنید. شابلون‌ها انواع مختلفی دارند:
شابلون‌های فلزی: بادوام‌ترین شابلون‌ها از این جنس هستند و می‌توان طرح‌های دقیقی به وسیله‌ی آن‌ها زد.
شابلون‌های پلاستیکی: این شابلون‌ها ارزان‌تر و سبک‌تر هستند و تنوع طرح‌های آن‌ها زیاد است.
شابلون کاغذی: این شابلون‌ها یک بار مصرف هستند و قیمت پایینی دارند و برای طرح‌های ساده کاربرد دارند.
نکات کلیدی برای موفقیت در لته‌آرت
لته‌آرت، هنری زیبا و جذاب است که نیازمند توجه به جزئیات و تکنیک‌های خاص است. اگر می‌خواهید در این زمینه حرفه‌ای شوید، به نکات زیر توجه کنید:
_هماهنگی زمان عصاره‌گیری و تهیه فوم شیر: یکی از مهم‌ترین نکات در لته‌آرت این است که کرم اسپرسو که همان لایه‌ی نازک کف روی اسپرسو است، به سرعت از بین می‌رود. به همین دلیل، باید هم‌زمان با عصاره‌گیری قهوه، فوم شیر را آماده کنید تا هر دو ماده اولیه به موقع و به بهترین شکل برای ریختن آماده باشند. این هماهنگی کمک می‌کند تا ظاهر نهایی لته، یکدست و زیبا باشد.
_ترکیب قهوه برای لته‌آرت بهتر: اگر به دنبال کرم اسپرسوی غلیظ‌تر هستید که باعث بهبود کیفیت لته‌آرت شما می‌شود، استفاده از قهوه‌های حاوی درصد بیشتری از روبوستا پیشنهاد می‌شود. قهوه روبوستا به دلیل خواص ذاتی‌اش، کرمی غلیظ‌تر و پایدارتر ایجاد می‌کند و باعث می‌شود لته‌ی نهایی بهتر و قوی‌تر به نظر برسد. برای بهترین نتیجه، ترکیبی از قهوه‌های عربیکا و روبوستا را انتخاب کنید.
_فوم شیر را به موقع استفاده کنید: فوم شیر نباید بیش از حد استراحت کند؛ زیرا اگر فوم بیش از چند لحظه بدون استفاده بماند، میکروفوم‌ها که به ایجاد بافت نرم و ابریشمی فوم کمک می‌کنند، از مایع شیر جدا می‌شوند. این جدایی باعث می‌شود که طرح‌های شما در لته‌آرت به صورت لکه‌دار یا ناهماهنگ ظاهر شوند. بهترین راهکار این است که فوم شیر را بلافاصله پس از آماده‌سازی، استفاده کنید.
_زاویه صحیح پیچر و فنجان: اگر متوجه شده‌اید که طرح‌های لته‌آرت شما نامتقارن هستند، به احتمال زیاد زاویه پیچر یا فنجان شما درست نیست. برای رفع این مشکل، ابتدا اطمینان حاصل کنید که شیر را به صورت مستقیم در مرکز فنجان می‌ریزید و دستتان به یک سمت متمایل نیست. سپس زاویه پیچر و فنجان را در طول ریختن فوم بررسی کنید؛ زاویه‌ای که پیچر به فنجان نزدیک می‌شود، بسیار مهم است و تأثیر زیادی بر روی هماهنگی طرح نهایی دارد.
_کنترل سرعت ریختن فوم شیر: سرعت ریختن فوم شیر نقش مهمی در ایجاد یک طرح موفق دارد. سرعت بیش از حد زیاد باعث می‌شود طرح شما به سرعت گسترش یافته و نامشخص شود؛ از طرفی، سرعت بسیار کم هم می‌تواند از تشکیل طرح‌های زیبا جلوگیری کند. برای داشتن لته‌آرتی زیبا، باید سرعت ریختن شیر را متعادل و یکنواخت نگه دارید. این کار نیاز به تمرین و شناخت دقیق از ویژگی‌های شیر و اسپرسو دارد.
_فاصله زمانی بین اسپرسو و فوم شیر: بین درست کردن اسپرسو و ریختن فوم شیر نباید بیش از ۱۰ ثانیه فاصله بیفتد. اگر این فاصله بیشتر شود، کرم اسپرسو شروع به تجزیه می‌کند و طرح نهایی شما ممکن است به خوبی شکل نگیرد. بنابراین سرعت عمل در این مرحله بسیار اهمیت دارد و باید بتوانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن فوم را روی اسپرسو بریزید.
_تمرین، تمرین و تمرین: موفقیت در لته‌آرت بدون شک به تمرین مداوم نیاز دارد. ممکن است بارها طرح‌های شما خراب شوند یا نتیجه نهایی مطابق با انتظارتان نباشد، اما این اتفاقات نباید شما را ناامید کنند. هر بار که تمرین می‌کنید، به تدریج کنترل بیشتری بر روی دست و نحوه ریختن شیر پیدا می‌کنید. تمرین مداوم باعث می‌شود تا حرکات دست شما روان‌تر شود و در نهایت طرح‌های زیباتری خلق کنید. صبور باشید و به خودتان زمان بدهید تا مهارت‌های لازم را کسب کنید.
نتیجه‌گیری
لته‌آرت به عنوان هنری ظریف و محبوب در دنیای قهوه، نیازمند توجه به جزئیات و تمرین مداوم است. برای تزئین قهوه‌هایتان نیازی به تجهیزات حرفه‌ای کافی‌شاپ نیست؛ شما می‌توانید با ابزارهای ساده‌ای که در خانه دارید، به راحتی لته‌آرت بزنید. در این مقاله، علاوه بر معرفی مفهوم و تاریخچه لته‌آرت، به آموزش طرح‌های معروف و نکات کلیدی برای خلق لته‌آرت‌های باکیفیت پرداختیم. موفقیت در این زمینه مستلزم تسلط بر تکنیک‌ها و رعایت جزئیاتی چون زمان‌بندی صحیح، زاویه‌گیری مناسب و ترکیب درست قهوه است. همچنین تمرین مداوم و استفاده از شیر باکیفیت و قهوه‌ای با درصد روبوستای بالاتر، به خلق طرح‌های بهتر کمک می‌کند. حالا که با این مفاهیم و تکنیک‌ها آشنا شده‌اید، وقت آن است که با تمرین و پشتکار لته‌آرت زدن را امتحان کنید. با صبر و تمرین، به زودی مهارت لازم برای خلق طرح‌های زیبا و دقیق را به دست خواهید آورد و تجربه‌ای لذت‌بخش از هنر و قهوه برای خود و اطرافیانتان خلق می‌کنید.
