اگر می‌خواهید یک قهوه‌ی باکیفیت در خانه درست کنید، موکاپات یکی از بهترین ابزارها برای شماست. انتخاب موکاپات، نقش پررنگی در طعم قهوه دارد؛ اما داشتن یک موکاپات خوب به تنهایی کافی نیست. شما باید نحوه‌ی استفاده از موکاپات را بلد باشید تا بتوانید یک قهوه‌ی خوش‌طعم درست کنید. به علاوه اگر طرز استفاده صحیح موکاپات را ندانید، عمر آن را کاهش خواهید داد و مجبور خواهید شد بعد از مدت کوتاهی اقدام به خرید موکاپات کنید. در این مقاله قصد داریم طرز استفاده درست از موکاپات را به شما آموزش دهیم و به شما در تهیه‌ی یک قهوه‌ی باکیفیت کمک کنیم.
موکاپات چیست؟
موکاپات یکی از معروف‌ترین دستگاه‌های قهوه‌ساز جهان است. این دستگاه در بین کسانی که به دنبال یک ابزار خانگی برای تهیه‌ی قهوه هستند، بسیار محبوب است؛ زیرا در مقایسه با دستگاه‌های اسپرسوساز، از قیمت مناسب‌تری برخوردار است. موکاپات با گذراندن آب داغ از بین قهوه‌ی آسیاب شده، یک فنجان قهوه خوش‌طعم به شما تحویل می‌دهد. این دستگاه دو نوع برقی و گازی دارد. جنس بدنه‌ی این دستگاه می‌توانید از استیل، آلومینیوم، چدن و… ساخته شده باشد. موکاپات در سال ۱۹۳۳ در شرکت بیالتی اختراع شد و از آن روز تا کنون شرکت‌های مختلفی به تولید آن پرداختند. از این شرکت‌ها می‌توان به رومانتیک‌هوم، جنوا، رومکس و … اشاره کرد. در بین برندهای ایرانی، پارس‌خزر از سابقه‌ی خوبی در تولید موکاپات برخوردار است.
بخش‌های مختلف موکاپات
برای اینکه نحوه‌ی کار کردن با موکاپات را به شما آموزش دهیم ابتدا باید با اجزای موکاپات آشنا شوید. موکاپات سه بخش اصلی دارد:
محفظه‌ی آب
قسمت پایینی موکاپات است. این قسمت را باید با آب پر کنیم. هنگامی که موکاپات را روی حرارت قرار می‌دهیم، آب درون این محفظه داغ می‌شود و با فشار از سبد قهوه عبور می‌کند.
محفظه‌ی قهوه اسپرسو
این قسمت بالای موکاپات قرار دارد و دسته‌ی موکاپات به آن متصل است. معمولاً جنس این دسته از باکالیت است. چرا که باکالیت عایق گرماست و باعث می‌شود که هنگام جابه‌جایی، دستتان نسوزد. هنگامی که آب با فشار از میان پودر قهوه گذر می‌کند، وارد این محفظه می‌شود. در پایین این محفظه فیلتری وجود دارد که بالای سبد قهوه قرار می‌گیرد. همچنین یک لوله وسط محفظه قرار دارد که برای خارج شدن قهوه است.
سبد قهوه
این بخش که در وسط موکاپات قرار دارد، جایی است که شما باید پودر قهوه را در آن بریزید. این سبد دو بخش دارد. یکی محفظه‌ای که باید پودر قهوه را در آن قرار دهید و دیگری لوله‌ای که درون محفظه‌ی آب قرار می‌گیرد.
موکاپات چگونه کار می‌کند؟
برای جواب به این سؤال لازم است کمی تاریخچه‌ی موکاپات را بررسی کنیم. ایده‌ی اختراع موکاپات اولین بار به ذهن فردی به نام آلفونسو بیالتی رسید. او این ایده را از لباسشویی‌هایی قدیمی الهام گرفت. بیالتی هر روز زنانی می‌دید که لباس‌هایی را در یک دیگ درب‌دار بزرگ می‌شستند. عملکرد این دیگ‌ها مانند لباسشویی بود. لوله‌ای داخل این دیگ‌ها قرار داشت که آب صابون را با فشار وارد دیگ می‌کرد و روی لباس‌ها می‌ریخت. او با دیدن این صحنه به ذهنش رسید که می‌تواند از همین شیوه برای گرفتن عصاره‌ی قهوه کمک بگیرد. موکاپات‌هایی که امروز استفاده می‌کنیم دقیقاً به همین شیوه عمل می‌کنند.
بعد از اینکه محفظه‌ی پایینی موکاپات را پر از آب کردید باید آن را در معرض حرارت قرار دهید. وقتی که آب به جوش می‌آید، در محفظه‌ی پایینی فرایند انبساط رخ می‌دهد و فشار بخار آب بیشتر می‌شود. بر اثر این فشار، آب از لوله‌ی سبد قهوه عبور می‌کند و به درون سبد قهوه می‌ریزد. داخل سبد قهوه، قهوه‌ی آسیاب شده قرار دارد. آب از بین قهوه‌ی آسیاب شده می‌گذرد. قهوه در تماس با آب جوش، منبسط می‌شود و از فیلتر فلزی گذر می‌کند. در نهایت از طریق یک لوله‌ی باریک درون محفظه‌ی بالایی می‌ریزد. در واقع آب در اثر حرارت با فشار از بین پودر قهوه گذر می‌کند و در محفظه‌ی بالایی می‌ریزد؛ دقیقاً همان‌طور که آب صابون وارد دیگ‌های درب‌دار می‌شد. با این فرایند است که موکاپات عصاره‌ی قهوه را می‌گیرد.
طرز استفاده از موکاپات
در مرحله‌ی اول باید ابتدا مخزن آب موکاپات را پر کنید. دقت کنید که سطح آب باید تا زیر سوپاپ باشد. این سوپاپ اطمینان برای امنیت بیشتر تعبیه شده است. زمانی که فشار در موکاپات زیاد باشد اگر آب نتواند به هر دلیلی از محفظه‌ی اسپرسو عبور کند، احتمال ترکیدن دستگاه وجود دارد. سوپاپ اطمینان در این گونه موارد آب را خارج می‌کند تا از ترکیدن جلوگیری کند.
سپس باید سبد قهوه‌ی موکاپات را پر کنید. شما برای درست کردن قهوه با موکاپات باید پودر قهوه‌ی آسیاب شده‌ی مخصوص موکاپات را خریداری کنید. بعد از اینکه قهوه را درون سبد قهوه ریختید، سطح قهوه را هموار و صاف کنید. نیازی نیست که قهوه را فشرده کنید. در دستگاه‌های اسپرسوساز حرفه‌ای حتماً باید سطح قهوه را فشرده کنید؛ اما در موکاپات نیازی نیست این کار را انجام دهید.
در مرحله‌ی بعد مخزن بالایی موکاپات را ببندید و آن را روی گاز قرار دهید. بهتر از شعله‌پخش‌کن استفاده کنید؛ اما اگر شعله‌پخش‌کن نداشتید، موکاپات را روی شعله‌ی ملایم گاز قرار دهید. بهتر است از اجاق‌گاز برای موکاپات استفاده کنید. زیرا آتش علاوه بر قسمت پایینی موکاپات، اطراف آن را هم گرم می‌کند. این اتفاق، احتمال ترکیدن را بیشتر می‌کند. با داغ شدن آب در محفظه پایینی بخار آب ایجاد می‌شود. بخار آب با ایجاد فشار آب را از طریق لوله وارد سبد قهوه می‌کند. آب داغ از بین پودر قهوه می‌گذرد و در نهایت عصاره‌ی قهوه از طریق لوله به درون محفظه‌ی بالایی سر ریز می‌کند.
عصاری گیری را تا زمانی ادامه دهید تا قهوه خروجی رنگ روشن به خود گیرد. در نهایت موکاپات را از روی شعله بردارید و قهوه را داخل فنجان سرو کنید.
نکاتی که باید رعایت کنید
علاوه بر تمام مراحلی که گفتیم، نکاتی نیز وجود دارد که رعایت آن‌ها باعث می‌شود قهوه‌ی خوش‌طعم‌تری با موکاپات درست کنید و عمر مفید دستگاهتان را افزایش دهید:
– بهتر است از آب گرم در مخزن پایینی استفاده کنید. البته آب نباید جوش باشد. این کار باعث می‌شود تا زمان دم کشیدن قهوه کاهش یابد. در نتیجه بدنه موکاپات کمتر در معرض حرارت خارجی قرار می‌گیرد و قهوه نمی‌سوزد.
– همواره از قهوه‌ی آسیاب شده‌ی مناسب موکاپات استفاده کنید. بعضی به اشتباه از خاک قهوه در موکاپات استفاده می‌کنند. فشار موکاپات برای گذراندن آب از میان خاک قهوه کافی نیست و به همین خاطر احتمال ترکیدن را افزایش می‌دهد.
– بعد هر بار استفاده از موکاپات، قسمت‌های دستگاه را جدا کرده و به خوبی شستشو دهید و بگذارید کامل خشک شود. اگر جنس بدنه‌ی موکاپات شما از آلومینیوم است حتماً آن را با دستمال خشک کنید تا احتمال زنگ‌زدگی را کاهش دهید.
– هنگام شستشوی موکاپات بهتر است از ابر استفاده کنید. زیرا اسکاچ‌های زبر باعث می‌شود ذره‌های فلز از دستگاهتان جدا شود و طعم قهوه را تغییر دهد.
– برای اینکه قهوه‌ی خوش‌طعمی داشته باشید بهتر است به محض جوشیدن قهوه آن را از روی گاز بردارید. برای فهمیدن اینکه قهوه در حال جوشیدن است به صدای آن توجه کنید و ترجیحاً درب محفظه‌ی بالایی را باز نکنید.
نتیجه‌گیری
در این مقاله با طرز استفاده‌ی صحیح از موکاپات آشنا شدید. ابتدا باید یک موکاپات خوب بخرید و سپس پودر قهوه‌ی باکیفیتی تهیه کنید. مرحله‌ی بعد این است که با روش صحیح یک قهوه‌ی خوش‌طعم با موکاپات خود درست کنید. استفاده از موکاپات اصلاً کار سختی نیست اما باید نکات مهم استفاده از آن را حتماً رعایت کنید تا قهوه‌ی خوشمزه‌ای داشته باشید. به علاوه اگر نکات استفاده از موکاپات را رعایت کنید، عمر موکاپات خود را افزایش خواهید داد. پس اگر اهل قهوه هستید وقت آن رسیده که یک موکاپات خوب داشته باشید.
